Номзүй хуудас 325-328

Ховд аймаг байгуулагдсантай холбогдох түүхийн зарим мэдээ, баримт (1931-2000) -- Мянгад сум байгуулагдсан нь -- Зүүнтний алдаатай бодлогын хор уршгийг Мянгад сумынхан туулсан нь (1928-1940) -- Мянгад сумынхан эх орноо хамгаалахад хүчин зүтгэж, хувь нэмрээ оруулсан нь -- Дэлхийн 2-р дайн ба дайны дараах үеийн Мянгад сум -- Монгол улсын тусгаар тогтнолын санал хураалт ба Мянгад сумынхан -- Мянгад сумынхан сонгуулийн сунгаанд -- Мянгад суманд эд хэрэглээний хоршоо, ардын үйлдвэрийн ба хөдөө аж ахуйн нэгдлүүд байгуулагдаж, хөгжсөн нь (1924-1991) -- Мянган сумын хүн ам зүйн төлөв байдал (1925-2000) -- Манай нутгийн бахархал

Монголын олон ястан үндэстний гарал үүсэл, угсаа-түүхийг судлах нь манай түүхийн шинжлэх ухааны нэгэн чиглэл, зорилт нь юм. Өнөө хир баруун, төв, дорнод монголд олон угсаатны бүлгүүд оршин сууж байгаагийн дотроос Баруун монголд бүр ч олон угсаатны бүлгүүд байдаг. Үүнд: Мянгад, Урианхай, Дөрвөд, Баяд, Өөлд, Захчин, Торгууд, Хотон, Хошууд, Халх, Хасаг, Тува, Уйгар зэрэг том, жижиг ястан угсаатны бүлгүүд бий. Эдгээр угсаатны бүлгүүд түүхийн урт удаан хугацаанд амьдран ирсэн тэмцлийн дайчин баатарлаг зам мөр, уйгагүй нөр их хөдөлмөрийнхөө буурал түүхээ бүтээсээр ирсэн билээ. Бодит үнэн баримттай, бас хойших үеийнхэндээ сургамжтай, дайчин түүхээ зам гудас гээж бүдгэрүүлэх, мартахгүйн тул ястан үндэстэн бүр хүчин чармайж түүх шаштираа бичиж, хойч үедээ өвлөн өгч хадгалуулсаар ирсэн сайхан зам мөр бидэнд бий.